Bayram bayramdır. İster dinsel, ister ulusal olsun; her bayramın kendine özgü atmosferi vardır.
Cuma günü inşallah mübarek Ramazan Bayramı’nın ilk gününü teneffüs edeceğiz. Bütün Müslüman dünyası için hayırlara, kurtuluşlara, huzur ve esenliğe vesile olmasını dileriz.
Bayram, evet bayramdır. Lakin, her insanın bayramı kendisine özeldir. Yetimle yetim olmayanın, fakirle zenginin, sağlıklı ile hastanın bayramı bir olabilir mi? Takvim olarak birdir. Ama, duygusal bakımdan farklı farklıdır.
Yetimin boynu bükük, fakirin cebi boş, hastanın gözleri donuk olur.
Fakir evi tıngır teneke, zengin evi kâşâne, hastanın evi mahzun, sıhhatlinin evi neşeli olur.
Ama buna rağmen, bayram bayramdır.
Ortak algı böyledir.
Eskiden, bu farklı bayram algılamalı en alt düzeylerde imiş. Eski dediğimiz, yarım asırdan daha önceki zamanlar.
Yetimin bayramlık giysisini bir varlıklı, fakirin çaresizliğini bir başka hali vakti yerinde olan üstlenirmiş. Böylece bayram, bayram olurmuş.
Hastalar özellikle ziyaret edilir, tedavi imkanı olmayanlar korunup kollanırmış.
Komşu komşuyu ihmal etmez, akrabalar uzak-yakın demeden birbirlerini ziyaret ederlermiş.
Öpülen ellerin, öpenlere dua ile yetinmeyerek, elini cebine atması bir gelenekmiş..
Kapı kapı dolaşıp el öpen çocuklar, bayram şekerinin yanı sıra harçlıklarını da alırmış.
Bayram sabahı tüm halka açık sofralar kurulurmuş. Köy ihtiyar heyetleri, bu geleneği hiç aksatmazmış.
Ağaçlara kurulan salıncaklar, çocuk ve bayanlara özelmiş.
Evin hanımları yufka açar, börek yapar, gelene geçene ikram edermiş.
Hepsinden daha önemlisi bayram temizliği imiş.
Ev, hemen her şeyi ile elden geçermiş.
Bayram günleri yavuklular için de apayrı bir kıymette imiş. Ziyaretleri vesile edinerek buluşup görüşürlermiş.
Yoksul çok, hallice olan azmış eskiden. Lakin, paylaşım varmış. Öksüzler, yetimler, fakir fukara kesimi halinden memnunmuş. Çünkü, paylaşımdan hissesine düşen, kendisini bulurmuş.
Gösterişçilik hiç bilinmezmiş.
Varsa, yoksa paylaşımcılıkmış sürüp giden.
Sözün özü, bayramlar bayrammış.
Sonra, devirler değişmiş, sosyal yaşam zamana uyarlamış kendini.
Bayramlar da almış nasibini bundan.
Dün dünde kalmış…
Her şeye rağmen bayram bayramdır.
Ben “el öpenlerin çok olsun evladım!” takımındanım hayli zamandır.
Netice:
Bayram genel, bayram duygusu özeldir.
Ramazan Bayramımız, hepimiz adına hayırlara vesile olsun! 20.04.2023