1926 yılında yirmi altı yaşındayken veremden ölen annem bütün yaşamında resim çektirmedi. Çünkü o zaman bizim ortamımızda - yeni kuşaklar pek şaşacaklar belki de - fotoğraf çektirmek günah sayılırdı. Yalnız, askerlik gibi resmi işleri için erkekler vesikalık resim çektirirlerdi.

Annem ölüm döşeğindeyken ben okuduğum yatılı okuldan çoktan kaçmıştım; ama bunu annem de babam da bilmiyordu.

Ölümünden üç gün öncesinden, beni annemin yanına sokmuyorlardı. Ölümünden bir gün önceydi. Annemi yattığı odanın kapısından içerde konu­şulanları dinliyordum. Annemin şu sözlerini duydum;

-Oğlum yatılı okulda ya, artık gözlerim açık gitmeyeceğim... Oysa ben bir okul kaçağıydım. Parasız yatılı okuldan kaçmıştım.

Annemin bu sözlerini duyunca, ağlayarak evden çıktım. O zaman on bir yaşındaydım.

Ertesi gün de annem öldü. Sesi hep kulağımdaydı.

- «Oğlum yatılı okulda ya, artık gözlerim açık gitmeyeceğim..»

Okumamın tek nedeni annemin bu sözleriydi. Bütün hayatımda anne­min duyabildiğim bu sözleri kulağımdan hiç eksilmedi. Hep onun bu sözleri­ni düşündüm. Yalnız bunun için okudum, okula gitmenin yollarını aradım. Onun sözleri beni kamçıladı. Yoksa, okul kaçkını on bir yaşındaki ben, bir daha hiç okula gidecek değildim. Beni okula göndermeye zorlayacak kimse de yoktu, yoksulduk.

Bugünkü kişiliğimi, anneme, özellikle annemin duyduğum son sözlerine borçluyum.

Bütün anneler, annelerin en güzeli, 

Sen, en güzellerin güzeli. 

Onüçünde evlendin, 

Onbeşinde beni doğurdun, 

Yirmialtı yaşındaydın, 

Yaşamadan öldün. 

Sevgi taşan bu yüreği sana borçluyum. 

Bir resmin bile yok bende, 

Fotoğraf çektirmek günahtı. 

Ne sinema seyrettin, ne tiyatro. 

Elektrik, havagazı, su, soba, 

Ve karyola bile yoktu evinde. 

Denize giremedin, 

Okuma yazma bilmedin. 

Güzel gözlerin, 

Kara peçenin arkasından baktı dünyaya. 

Yirmialtı yaşındayken 

Yaşamadan öldün... 

Anneler artık yaşamadan ölmeyecek... 

Böyle gelmiş, 

Ama böyle gitmeyecek!

Aziz NESİN