Eğitim Danışmanı Barış Balcı, sınav başarısının sadece ders çalışmakla değil;

hedef belirleme, planlı çalışma, aile desteği ve duygusal dengeyle mümkün

olduğunu vurguladı. Balcı, “Sınava hazırlanırken hayatı ıskalamayın” diyerek

öğrenci ve velilere önemli tavsiyelerde bulundu.

Eğitim Danışmanı Barış Balcı, sınav hazırlığının yalnızca ders çalışmakla sınırlı olmadığını,

sürecin bir strateji ve planlama ile yönetilmesi gerektiğini söyledi. LGS ve YKS sınavlarında

başarılı olmak için hedef belirleme ve program yapmanın önemine değinen Balcı doğru bir

sınav süreci geçirmek ve başarıya ulaşmak için öğrencilere ve ailelere önemli tavsiyelerde

bulundu.

İşte Eğitim Danışmanı Barış Balcı’nın sınava hazırlık süreci için önerileri

Hedef belirleme

Sınav hazırlığının en önemli adımı, öğrencinin hedeflerini netleştirmesi. Bu, sadece alınacak

puanı değil, öğrencinin yeteneği, ilgisi ve mesleki eğilimi doğrultusunda ileride hangi işi

yapmak istediğini, hangi liseye veya üniversiteye gitmeyi amaçladığını da kapsıyor. Öğrenci,

güçlü ve zayıf derslerini fark ederek kendine uygun bir yön çizebilir.

Öğrencinin hangi mesleğe ilgi duyduğu, hangi alanda yetenekli olduğu, hangi liseye veya

üniversiteye gitmek istediği gibi konularda netleşmesi önemli.

Bu süreçte, sınıf ve branş öğretmenlerinin yönlendirmesi büyük önem taşıyor. Öğrencinin

potansiyelini belirlemek için mesleki eğilim testleri de kullanılabilir. Ayrıca, deneme sınavları,

öğrencinin bilgi düzeyiyle birlikte güçlü ve zayıf alanlarını tespit etmede önemli bir araçtır.

Hedef belirleme süreci yalnızca sınava değil, hayatın geneline dair bir planlama içermeli.

Öğrencinin kurduğu hedefler, yaşamına anlam katmalı ve motivasyonunu beslemelidir.

Program yapma

Hedef belirlendikten sonra bu hedefe ulaşmak için bir plan ve program oluşturmak gerekiyor.

Sınav hazırlığı bir maraton niteliğindedir; dolayısıyla istikrarlı, disiplinli ve sürdürülebilir bir

program şart. Özellikle erken yaşlardan itibaren kitap okuma alışkanlığı, düzenli ders çalışma,

ödev takibi gibi davranışlar edinen öğrenciler, sınav yılı geldiğinde çok daha rahat ediyor.

Plan yapılırken öğrencinin sadece ders çalışacağı saatler değil, uyku düzeni, yemek saatleri,

dinlenme ve sosyal zamanları da dahil edilmeli. Bu süreci öğrenciyle birlikte aile planlamalı ve

sürdürülebilir hale getirmelidir.

Günlük çalışma saati

Çalışma süresi öğrencinin yaşına, hedeflerine ve seviyesine göre değişiklik gösterebilir. Ancak

genel çerçevede:

 LGS’ye hazırlanan 8. sınıf öğrencileri, günde en az 3-4 saat verimli çalışmalı.

 YKS’ye hazırlanan lise öğrencileri için günlük 4-6 saat, okul olmayan günlerde 8-9

saate kadar çalışma planlanabilir.

Çalışmalar mutlaka seanslara bölünmeli. Örneğin:

 Yemekten önce 40’ar dakikalık 2 seans,

 Yemekten sonra yine 40’ar dakikalık 2 seans yapılabilir.

Hafta sonları, üçlü bloklar halinde (sabah, öğleden sonra ve akşam) çalışma yapılabilir.

Zorlandığı dersler zihnin en dinç olduğu sabah saatlerinde çalışılmalı; kolay ve sevilen dersler

günün sonuna bırakılabilir.

Testler ve denemeler

Test çözmek, sınav başarısının anahtar unsurlarından biridir. Ancak yalnızca test çözmek

değil, çözülen testlerin analizi de büyük önem taşıyor. Denemeler adeta öğrencinin

röntgenini çekiyor. Öğrenip öğrenmediğini, eksik olduğu konuları ve bilgiyi ne kadar kalıcı

hale getirdiğini gösteriyor.

Test seçiminde dikkat edilmesi gereken temel unsur, öğrencinin seviyesine uygun

kaynaklardan çalışması. Başlangıçta kolay testlerden başlamak, zamanla zorluk seviyesini

artırmak gerekiyor. Ancak öğrencinin seviyesi ileri düzeydeyse, doğrudan kendi düzeyine

uygun testlerle çalışabilir.

Yanlış yapılan soruların doğru çözümleri izlenmeli, videolu soru çözümleri gibi kaynaklardan

faydalanarak öğrenme eksikleri kapatılmalıdır. Öğrencinin her çözemediği soruda öğrenme

fırsatı vardır.

Öğrenerek ilerleme

Sınav sürecinde en önemli unsur, konuların ezberlenerek değil, öğrenilerek ilerlenmesidir.

Bunun için her gün ödevlerin yapılması, notların düzenli tutulması, günlük ve haftalık

tekrarların yapılması gerekiyor. Bu alışkanlık sağlanmadığında, sınav yaklaştığında öğrenci

birçok konuyu unuttuğunu fark ediyor ve geçmiş konuları tekrar etmek zorunda kalıyor.

Sürecin başından itibaren düzenli tekrar, konu takibi ve çözülemeyen sorulara geri dönme

alışkanlığı olan öğrenciler, son dönemde panik yaşamadan hazırlığını tamamlayabiliyor.

Haftalık yapılan denemeler, öğrencinin bilgi düzeyini test etmesi ve öğrenip öğrenmediğini

kontrol etmesi açısından çok etkili.

Anne babanın sınav sürecine etkisi

Aileler bu süreçte öğrencinin en önemli destekçileri. Özellikle küçük yaşlarda düzenli yatma-

kalkma saatleri, kitap okuma alışkanlığı, ödev takibi gibi davranışları kazandırmaları,

öğrencinin uzun vadeli başarısında kritik rol oynuyor.

Ancak çok sert ve otoriter bir yaklaşım yerine, sorumluluk bilinci kazandıran, sevgi dolu ve

dengeli bir tutum öneriliyor. Aile, çocuğu sadece dersle kuşatmamalı; onun sosyal hayata,

sanata ve spora da zaman ayırmasını sağlamalı. Haftada bir aile etkinliği, yürüyüş gibi küçük

nefes alanları öğrencinin duygusal yükünü hafifletiyor ve enerjisini tazeliyor.

Ayrıca hedeflediği okulun ziyaret edilmesi, ya da seçmek istediği meslekten bir profesyonelle

tanışması gibi adımlar, öğrencinin motivasyonunu artırabiliyor. Anne babanın da sınav

sürecinde birlik içinde hareket etmesi, öğrencinin istismara açık “iyi polis – kötü polis”

oyununu oynamasını engelliyor.

Mezunlara öneriler

Sınava tekrar hazırlanan mezun öğrenciler, süreci daha önce yaşamış olmanın avantajına

sahip. Ancak disiplinli çalışma şart. Zaman konusunda daha özgür oldukları için daha iyi bir

çalışma programı hazırlayabilirler. Çalışma süreleri daha fazla olabilir.

Bu nedenle mezun öğrencilerin:

 Günü planlaması,

 Düzenli tekrar yapması,

 Soru çözümüne yeterli zaman ayırması gerekiyor.

Yüksek motivasyon

Öğrencinin kendi iç sesi, motivasyon kaynağı olmalı. Kendine neden bu hedefe ulaşmak

istediğini hatırlatması, iç motivasyonu yüksek tutması gerekiyor.

Hedeflediği okulu ziyaret etmek veya ilgi duyduğu meslek grubundan bir profesyonelle

konuşmak bu motivasyonu artırabilir.

Teknoloji kullanımı

Teknoloji bilgiye ulaşmada büyük kolaylık sağlasa da, kontrolsüz kullanım öğrencinin dikkatini

dağıtıyor ve bağımlılık yaratabiliyor. Balcı, özellikle ilköğretim çağındaki öğrenciler için,

günlük toplam ekran süresinin 2 saati geçmemesi gerektiğini belirtiyor.

Yemeklerden sonra kişinin algı dikkat konusunda zayıf olduğu zaman. Teknoloji kullanımı için

yemek sonrası gibi pasif zamanlar tercih edilmeli. Ders çalışırken telefon, bilgisayar gibi

cihazların aynı odada olmaması en ideal yöntem. TV, telefon ve bilgisayar dikkat dağıttığı için,

mümkünse öğrencinin görüş alanı dışında tutulmalı.”

Sınava hazırlanmak mı, hayata hazırlanmak mı?

Barış Balcı’ya göre asıl mesele sınava değil, hayata hazırlanmak. Sınav süreci, öğrencinin

hayatla bağını koparmamalı. Bu dönemde kazanılan tecrübe, ileride yaşanacak zorluklara

karşı birer referans noktası olacak. Sınav sürecinde kazanılan alışkanlıklar, geliştirilen iletişim

becerileri, duygusal dayanıklılık, sosyal ilişkiler kişiye hayat boyu fayda sağlayacak.

Öğrencinin iletişim kurma biçimi, takım çalışmalarına katılımı, kendini ifade etme becerisi gibi

yönler, yalnızca okul başarısını değil, hayat başarısını da etkiliyor.

Yeni eğitim sistemi bilgiyi değil beceriyi ölçüyor

Okullarda bir süredir Maarif Modeli uygulanıyor. Yeni eğitim sistemi, sadece bilgiyi ölçmüyor;

öğrencinin bilgiyi nasıl kullandığına, yorumladığına ve problem çözdüğüne bakıyor. Bu

yüzden yalnızca akademik bilgi değil, duygusal zeka, iletişim becerileri, kültürel paylaşım ve

sosyal bağlar da giderek önem kazanıyor.

Sınava hazırlanırken hayatı ıskalamayın

Denizli’de 10 binlerce öğrenci ve ailelerine sınava hazırlık sürecinde destek olan Eğitim

Danışmanı Barış Balcı’nın vurguladığı gibi, sınavlar gelip geçici ama bu süreçte kazanılan

alışkanlıklar, tutumlar ve bakış açıları hayat boyu öğrencinin yanında kalacak.

Bu nedenle hem akademik başarıyı hedeflemek hem de duygusal, sosyal ve zihinsel dengeyi

korumak gerekiyor.