Uzmanlar son altı ayda uyuz vakalarında artış meydana geldiğini açıkladı.

Uyuz vakaları Türkiye'de de dünyada olduğu gibi son zamanlarda artış göstermeye başladı. Son günlerde uyuz vakalarının artış göstermesinde çoğu hastanın hastalığı geç fark etmesi ya da etrafındakileri uyarmaması halinde çoğaldığı belirtildi. Türkiye'de genel  itibariyle çoğalan vakaların en sık görüldüğü yerler ise deprem bölgeleri olduğu aktarıldı.

Yaygın, parazitik bir rahatsızlık olan uyuz hastalığı, genellikle bilek, dirsek, koltuk altı, göğüs, bel, kalça,genital bölge, ayak ve el parmak aralarında kaşıntıya yol açar. Kadınlarda meme uçlarında, erkeklerde ise genital bölgede kaşıntı ve lezyonlar görüldüğü açıklandı.

Tıp dilinde skabies olarak tanımlanan uyuz hastalığı, uyuz böceği olarak bilinen sarcoptes scabiei von hominis adlı akarın neden olduğu bulaşıcı bir deri hastalığı olarak karşımıza çıkar. 0,3 ile 0,5 mm. boyutunda, gözle görülmesi pek mümkün olmayan akarın neden olduğu uyuz hastalığı, akarın cilde girmesi ile oluşur. Cildin üst katmanlarında tüneller açarak ilerleyen akar, yaklaşık 4 ile 8 hafta kadar yaşamaktadır.  Ancak bu süre boyunca açtığı tünellere yumurta ve dışkı bırakarak çoğalır. 

UYUZ HASTALIĞI NEDİR ?

Uyuz, son derece kolay bulaşan bir hastalık olmakla birlikte, hastalığın görülme sıklığı sonbahar ve kış aylarında artış gösterdiği açıklandı. Okul, hastane, bakım evi ve kışla gibi yerlerde çok daha sık rastlanan uyuzun kaynağı, halk arasında uyuz böceği olarak bilinen sarcoptes scabiei von hominis akarıdır. Uyuz, aile bireyleri arasında da sıklıkla bulaşır. Hastalığın bulaşma şekli, ten teması ile olabileceği gibi ortak kullanılan yatak, çarşaf, havlu ve kıyafetler de hastalığı taşıyabilir. Bunun nedeni akarın, insan vücudu dışında 1-2 gün kadar yaşayabilmesi olarak tespit edildi.

Her yaş ve cinsiyetten kişide görülen uyuz hastalığının kişisel hijyenine özen göstermeyen insanlarda görüldüğüne inanılsa da bunun doğru olmadığı anlaşıldı. 

UYUZ HASTALIĞININ BELİRTİLERİ NELERDİR ?

- Özellikle geceleri artan şiddetli kaşıntı,

- Cilt yüzeyinde özellikle parmak aralarında akarın yol açtığı beyaz ya da gri renkli 1-10 mm uzunluğunda çizgiler,

- Sıcak banyo ile artış gösteren kaşıntı,

- Akarın neden olduğu tünellerin üst kısmında kir birikimi, siyah nokta benzeri oluşumlar,

- Cilt yüzeyinde inci tanesine benzeyen, içi sıvı dolu lezyonlar,

- Yaygın şekilde kızarıklık, döküntü ve yara varlığı.

NASIL TEDAVİ EDİLİR ?

Uzmanlar uyardı, uyuzun bulaşmaması için kalabalık alanlara girilmemeli, park bahçelerde yere oturulmamalı, uyuz olan birine dokunulmamalıdır.

Uyuz belirtilerini taşıdığını düşünen kişinin, bir an önce tıbbi destek için Deri ve Zührevi Hastalıklar Polikliğiniğine başvurararak uzman yardımı alması gerekmektedir.

Uyuz hastalığı kendiliğinden iyileşmez, çünkü uyuz akarları kendiliklerinden bulundukları vücudu terk etmedikleri ve  hastalığın sadece akarları öldüren reçeteli ilaçlarla tedavi edilebileceği açıklandı.

En yaygın tedavi türünün; bir krem veya losyonun boyundan aşağıya tüm vücuda uygulanması ile beraber, bu krem ya da losyon vücut üzerinde 8 - 14 saat bekletildikten sonra yıkanılarak vücuttan arındırılır.

Bazı durumlarda uyuz tedavisi için hastaya hap da verilebilir. Kullanılan ilaca bağlı olarak tedavi üç güne kadar sürebilir. Uyuz tedavisinde kullanılan ilaçlar uyuz akarlarını ve yumurtaları hemen öldürerek etkisiz hale getirse de hissedilen kaşıntıyı hemen etkisiz hale getiremez. Bu nedenle derideki kaşıntıların yavaş yavaş vücudu terk ettiği görülebilir.

Uyuz hastalığının yayılmasını engellemek için bir bireye uyuz teşhisi konulduktan sonra kişiyle yakın fiziksel temastan uzak durulmalı ve eğer aile içindeki bir bireye bulaşmış ise hane halkı olarak tedavi edilmelidir. 

Tedavi süreci dikkatli takip edilmeli ve sürecin uzamaması için doktor tavsiyelerine uyulmalıdır.

Uyuz akarları kıyafetlerin, yatak takımlarının, mobilyaların veya havluların yüzeyinde iki ila üç gün yaşayabildiği gözlemlendi. Bu nedenle geride bırakılmış akarların öldüğünden emin olmak için, kullanılan çarşafları ve kıyafetleri sıcak suda yıkamak ve ideal olarak sıcak bir kurutucuda kurutmak gereklidir. Yıkanamayan eşyalar yedi gün boyunca kapalı plastik bir torba içinde bekletilmelidir.

Uzmanlar uyardı, uyuzun bulaşmaması için kalabalık alanlara girilmemeli, park bahçelerde yere oturulmamalı, uyuz olan birine dokunulmamalıdır.

EDİTÖR: MELTEM TİRYAKİ